اگر «تبلیغ» قدر بیند و بر صدر نشیند...
تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۱۸۵۶۰
مبتنی بر فرمایش رهبر معظم انقلاب امر تبلیغ باید در صدر و اولویت رسالت حوزه و روحانیت باشد.
به گزارش مشرق، دکتر علیرضا پیروزمند، مسئول مرکز تحقیقات بنیادین فرهنگستان علوم اسلامی- مقام معظم رهبری ۲۱ تیر ماه در دیدار با جمعی از مبلغان و طلاب حوزههای علمیه سراسر کشور، بر ضرورت «امر تبلیغ» بهعنوان اولویت اول حوزهها تأکید گذاشتند و فرمودند: «اگر ما در مقابل تحولات نو به نو در موضوع تبلیغ، غفلت و سستی کنیم دچار استحاله فرهنگی میشویم و مانند غرب گرفتار قبحزدایی قدم به قدم از گناهان بزرگ خواهیم شد که جبران آن، به آسانی ممکن نیست؛ همچنان که امام(ره) مکرر میگفت اگر اسلام در ایران سیلی بخورد تا سالهای سال اثرش باقی خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با توجه به این گفتار رهبر معظم انقلاب و تأکید ایشان بر «امر تبلیغ»، در این گفتار میکوشم تا نکاتی در خصوص فلسفه تبلیغ، مصادیق و سازکارهای یک تبلیغ نافذ ارائه کنم.
اهمیت تبلیغ
بر اساس آیه ۳۹ سوره احزاب: «الَّذِینَ یبَلِّغُونَ رِسَالَاتِالله وَیخْشَوْنَهُ وَلَا یخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّاالله وَکفَیٰ بِاللَّهِ حَسِیبًا/ (این سنت خداست در حق) آنان که تبلیغ رسالت خدا کنند و از خدا میترسند و از هیچ کس جز خدا نمیترسند و خدا برای حساب به تنهایی کفایت میکند.»
خدای متعال «تبلیغ» را بهعنوان یک مأموریت مهم به انبیای الهی واگذار کرده است و از آنجا که طبیعت و هویت انسان به نوعی در ارتباطات اجتماعی او شکل گرفته و طراوت مییابد، تعامل رسا و بهنگام مبلغ میتواند به پویش، بالندگی و بقای فرهنگ اسلامی در نسلهای بعد کمک کند.
بنابراین، اهمیت تبلیغ طبیعتاً به همان کلمه ابلاغ است و ابلاغ یعنی رساندن و در اینجا مقصود، رساندن پیام اسلام، معنویت، خردورزی، هوشمندی، مسئولیتپذیری و دشمنشناسی است. اینها موضوعاتی است که در امر تبلیغ میتواند اتفاق بیفتد.
لزوم توجه به زنجیره تبلیغ
در زنجیره تبلیغ، عوامل مختلفی اعم از محتوای تبلیغ، مبلغ، ابزار تبلیغ، مخاطب و سامانه مدیریت تبلیغ اثرگذار هستند و اگر هر یک از این عوامل، به شکلی کامل، به روز و هماهنگ با سایر اضلاع عمل کند، تأثیرگذاری بیشتری را بهدنبال خواهد داشت و باید نسبت به هر کدام از اینها جداگانه آیندهنگری داشت و ارتباط اینها با همدیگر را مورد توجه قرار داد.
بر این اساس، وقتی از تبلیغ سخن به میان میآید باید همه وجوه آن را همزمان محل توجه قرار داد و همه چیز را به تنهایی از مبلغ توقع نکرد. طبیعتاً اگر هر کدام از اینها با اخلال روبهرو شود، نظام تبلیغ دچار مشکل خواهد شد.
تنوعیابی ابزارهای تبلیغ
شعاع تبلیغ در عصر ما نسبت به سده گذشته وسعت بیشتری پیدا کرده است. یک زمانی تبلیغ تنها به منبر معطوف و محدود میشد؛ البته این نوع تبلیغ همچنان ممتاز است، بهدلیل ارتباط چهره به چهرهای که طی آن با مخاطب برقرار میشود؛ اما انواع ارتباطات رسانهای مستقیم و غیرمستقیم، مکتوب و غیرمکتوب، همه میتواند نمود و نمادهای متنوعی از تبلیغ به شمار آید؛ بهعنوان مثال ورود تبلیغ به فضای مجازی و عرصه هنر میدانهای جدیدی است که میتواند به امر تبلیغ تنوع بیشتری دهد و جبهه معارض انقلاب اسلامی هم از این میدانها برای نفوذ فرهنگی خود به شدت استفاده میکند و اگر ما در این میدان غایب باشیم به همان میزان آسیبپذیر نیز خواهیم بود.
نکته دیگر اینکه، ابزارهای تبلیغ تنوع پیدا کرده است و حوزه علمیه و مجموعه مبلغان باید بتوانند کنشگری فعال در عرصههای مختلف پیدا کنند، هر چند که نحوه ارتباطات و حضور آنان در عرصههای مختلف ممکن است، یکسان و یک اندازه نباشد. بهعنوان مثال وقتی از تأثیرگذاری حوزه علمیه در عرصه هنر بهعنوان یک ابزار رسا و نافذ تبلیغی سخن میگوییم، به این معنا نیست که روحانیت در قامت هنرپیشه یا کارگردان ظاهر شود؛ بلکه باید بتواند جهتدهنده، محتوابخش و الهامبخش باشد و تأثیرگذاری وسیعی در میدان هنر داشته باشد.
لزوم رصد فرهنگی برای حفظ پویایی تبلیغ
محتوای تبلیغ باید متناسب با نیازهای روز گسترش پیدا کند و منظور از نیازهای روز، رصد سؤالات و محتواهایی است که جوانان دنبال میکنند اعم از مطالبی که شنیده و دیدهاند و مطالبی که نشنیده و ندیدهاند؛ چراکه نشنیدهها گاه اثر مخربتر و غافلکنندهتری در مقایسه با شنیدهها دارد و نباید از این مهم غافل باشیم. با توجه به هجمه دستگاه رسانهای دشمن علیه فرهنگ ملی و اسلامی، طبیعتاً «رصد فرهنگی» اهمیت مییابد و نظام تبلیغ باید سوار بر این رصد فرهنگی فعالیت خود را انجام دهد. افزون بر اینکه تربیت نسل جدید بهدلیل حجم، نفوذ و بستهبندی اطلاعات، روز به روز پیچیدهتر میشود. در گذشته تربیت از طریق خانه و مدرسه اتفاق میافتاد اما امروز میدانهای متنوعتری پیدا کرده است.
وضعیت تبلیغ در حوزه علمیه
آنچه در حوزه علمیه تدریس میشود و متن غالب نظام آموزشی حوزه به شمار میآید، بیشتر دانشهایی معطوف به مدارج عالی علمی اعم از فقه، فلسفه، تفسیر، تاریخ و... است و نظام پرورشی و آموزشی حوزه بیشتر متمرکز بر فقیهپروری و فیلسوفپروری و دانشهای اصولی است. هر چند که اینها هم به نوعی و به میزانی پشتوانه تبلیغ محسوب میشوند اما مبلغ برای اینکه بتواند حرف گویا و زبان نافذی در میدان تبلیغ داشته باشد باید فراتر از این محتواها عمل کند چراکه آن دادهها پشتوانه تبلیغی کافی نمیدهد و حجم اصلی وقت طلاب را نیز به خود اختصاص میدهد.
مقام معظم رهبری در دیداری که ۲۱ تیر سالجاری با طلاب داشتند در این راستا میگویند: «امروز نگاه رایج در حوزههای علمیه این است که تبلیغ در مرتبه دوم قرار دارد. مرتبه اول چیزهای دیگر است [مانند] مقامات علمی و امثال اینها؛ «تبلیغ» در مرتبه دوم است. ما از این نگاه باید عبور کنیم. تبلیغ، مرتبه اول است»
البته درصد قابل توجهی از حوزویان مبلغ هستند. همچنین آنها هم که مدرسی یا محققی را در دستور کار خود قرار دادهاند، نسبت به امر تبلیغ بیتوجه نیستند و به این مهم بهعنوان یک امر ضروری توجه دارند و توانایی سطحی از تبلیغ را دارا هستند. بنابراین، از این جهت، حوزه ناکارآمد نیست. تبلیغ بهعنوان یک ارزش و مسئولیت برای جریان روحانیت همچنان موضوعیت داشته و مورد اقبال است اما با این حال اقدامات آنان در امر تبلیغ کافی نیست و مبتنی بر فرمایش رهبر معظم انقلاب باید این مهم را در صدر و اولویت رسالت خود قرار دهند.
ساماندهی هدفمند نظام تبلیغ
از دو سو باید مسئولیت تبلیغ را در بدنه حوزه تقویت کرد، یکی از درون حوزه؛ بدین معنا که عقبه دینی و پرورشی مبلغان با مخاطبان مختلف و نسل جدید متناسب و منطبق شود چنانچه رهبر معظم انقلاب هم در دیدار خود با طلاب بر آن تأکید داشتند: «اولین نکته در تبلیغ، شناخت مخاطب است.
اگر ما بخواهیم درست تبلیغ بکنیم باید مخاطب خودمان را بشناسیم. حالا مِنباب مثال عرض بکنیم که امروز سطح آگاهی عمومی ــ جوان و غیر جوان ــ با گذشته قابل مقایسه نیست؛ واقعاً قابل مقایسه نیست. تقریباً همه عمر تبلیغی بنده ــ شصت سال، بیشتر ــ با جوانها گذشته؛ من از دوره جوانی در مشهد، جلسات داشتم که جوانها میآمدند، دانشگاهیها میآمدند، دانشجوها میآمدند، دانشآموزهای دبیرستان [میآمدند]. آن روز هم فکر بچهها خوب بود، جوانها خوشفکر بودند اما با امروز قابل مقایسه نبود؛ سطح فکر بالا رفته. تبلیغ بدون توجه به این واقعیت خنثی خواهد شد.»
و از طرف دیگر نباید همه چیز را از مبلغ توقع کرد؛ بدین معنا که آن شبکهای که مبلغ را به مخاطب وصل میکند، نباید از مبلغ انتظار داشته باشد که خود هم محتوایش را تولید کند، هم فرصت تبلیغ ایجاد کند و هم از آن بهرهبرداری و استفاده کند. باید مبلغ را هم در محتوا و هم تریبون، مدد کرد تا بتوان به نحو بهینهای از وجود او استفاده کرد.
البته سازمانهای تبلیغی اعم از سازمان تبلیغات، اوقاف و دفتر تبلیغات اسلامی کار اعزام مبلغان به اقصی نقاط کشور را در دستور کار خود دارند ولی این کافی نیست و با وجود این میزان اعزام مبلغ، باز بخش قابلتوجهی از جامعه، مخاطب تبلیغ قرار نمیگیرند. از طرف دیگر، از همه مبلغانی که در شبکه تبلیغ هستند، هم استفاده مناسبی صورت نمیگیرد. بنابراین، به میزانی که بتوانیم امر تبلیغ را ساماندهی کرده و آن را تقویت کنیم، میتوانیم شاهد اثرگذاری بیشتر حوزه علمیه در سطح جامعه و ارتقا فرهنگ کشور باشیم.
منبع: مشرق
کلیدواژه: قیمت سازمان تبلیغات مقام معظم رهبری رصد فرهنگی تبلیغ فرهنگ ملی و اسلامی خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت رهبر معظم انقلاب عنوان یک حوزه علمیه امر تبلیغ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۱۸۵۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران هراسی در مقابل آموزش زبان فارسی و تبلیغ سفر به ایران
محمد اسدی موحدی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه باید تلاش کرد تا گردشگران بیشتری به ایران بیایند، گفت: این اتفاق به نفع ایران است. من در کشورهای مختلفی مأموریت داشتهام معتقدم باید تا نخبگان و حتی مردم عادی به هر بهانهای از ایران دیدن کنند. چون دیدن و سفر کردن بهترین راه برای خنثی سازی تبلیغات علیه کشورمان است. برای من جای تعجب است که برخی از مردم در ارمنستان که با آنها اشتراکات فرهنگی زیادی داریم ایران را با کشورهای عقب افتاده مقایسه میکنند.
وی گفت: به تازگی ۷ نفر از بهترین بلاگرهای ارمنی را به ایران فرستادیم و از شهرهای کیش، اصفهان، کاشان و تهران بازدید کردند. در واقع این کارها جزو وظایف وزارت میراث فرهنگی است که باید کمک کند اما این کار را رایزنی و سازمان فرهنگ و ارتباطات انجام میدهد. یکی از وظایف رایزنان باید فعالیت در حوزه گردشگری باشد. ما به وزارت میراث فرهنگی انتقاد داشتیم که با رایزنان و سازمان فرهنگ و ارتباطات آن طور که باید، همراه نیستند. همچنین محتواها در سطح بین المللی نیست. هر چند به تازگی بهتر از قبل شده است.
وی تصریح کرد: رایزنان وظیفه دارند در حوزه گردشگری فعال باشند چه وزارت میراث فرهنگی حمایت کند چه نکند. گردشگری از اولویتهای کاری رایزنان فرهنگی است. من در ۷ ماهی که به ارمنستان آمدهام صد نفر را به ایران فرستادهام تا ایران را بیشتر بشناسند.
وی با بیان اینکه ایران هراسی، شیعه هراسی و اسلام هراسی در برخی از کشورها وجود دارد و یکی از چالشهای ماست گفت: باید تلاش کنیم در هر یک از این اضلاع کار کنیم و ترس و نگرانی که نسبت به ایران وجود دارد را برطرف کنیم. یکی از این کارها، ارتباط با نخبگان و رسانهها و دعوت از علمای اهل تسنن برای شرکت در کنفرانسهای علمی است.
اسدی موحد بیان کرد: رسانه و فضای مجازی تأثیر زیادی در شناخت از ایران دارد. در این زمینه سازمان فرهنگ و ارتباطات پیشرو شده است و پلتفرمهای خوبی را برای مقابله با ایران هراسی طراحی کرده است.
وی تصریح کرد: برخی از کشورها که تلاش میکنند ایران هراسی به وجود بیاورند در تلاش هستند ایران را به عنوان یک مقصد امن گردشگری نشان ندهند. ما وظیفه داریم در این زمینه تلاش کنیم که برعکس آن اتفاق بیفتد. یکی از راههای مبارزه با آن، تبادل دانشجو و گروههای هنری است. فیلمها و تولیدات فرهنگی و هنری به مبازره با ایران هراسی کمک میکند. ایران محتوای خوبی دارد اما نتوانسته به خوبی آن را عرضه کند. در حال حاضر کشورهای دیگر در ارمنستان از طریق فیلمها و سریالها نفوذ فرهنگی قوی کردهاند. در صورتی که تشابهات فرهنگی با ارمنستان ندارند ولی ایران با ارمنستان تشابهات فرهنگی به خصوص درباره سبک زندگی و اصول خانواده داریم ولی نتوانستهایم آن را به خوبی ارائه کنیم.
وی افزود: رفت و آمد نخبگان بین ایران و ارمنستان و دانشگاههای دو کشور زیاد شده است. چندی پیش همایش میراث مکتوب برگزار شد و چند نفر از اساتید ایرانی هم در آن حضور داشتند.
اسدی موحد گفت: ارمنستان کمتر از سه میلیون نفر جمعیت دارد اما این کشور ظرفیت زیادی برای فعالیتهای فرهنگی و علمی دارد. برای من شگفت انگیز است که این کشور آنقدر فضای کار دارد مثلاً معرفی صنایع دستی ایران در ارمنستان ظرفیت بسیار خوبی است. بنابراین باید در این زمینهها بیشتر کار کرد.
این رایزن فرهنگی گفت: قصد داریم هفتههای فرهنگی متعددی در ارمنستان برگزار کنیم. هفته فرهنگی همدان سال گذشته برگزار شد و امسال استانهای خراسان رضوی و آذربایجان شرقی و غربی، کردستان و مازندران هفته فرهنگی برگزار میکنند. هر چه مدیران این استانها بیشتر درخواست کنند و پیگیر باشند ما هم در برگزاری این هفتههای فرهنگی کمک شأن میکنیم.
وی درباره آموزش زبان فارسی در کشور ارمنستان نیز توضیح داد: مسجد کبود ایروان فضای کافی برای برگزاری کلاس دارد، در این کلاسها زبان فارسی آموزش داده میشود. در حال حاضر ۶ کلاس زبان فارسی در چهار سطح ابتدایی متوسطه، پیشرفته و فوق پیشرفته برگزار میشود. اینها فرصتهای فرهنگی خوبی است که در ارمنستان داریم. اینجا کتابخانه ای با ۸ هزار کتاب دارد که محل رجوع نخبگان و محققان است. همچنین در سه دانشگاه کرسی ایران شناسی داریم. قبلاً ۱۷۰۰ دانش آموز زبان فارسی در مدارس ایروان داشتیم که این تعداد در طول ۶ ماه به سه هزار و ۳۰۰ نفر رسیده است. این افراد از کلاس پنجم تا نهم زبان فارسی یاد میگیرند. این فرصت منحصر به فردی است.
وی ادامه داد: در کشورهای دیگر هم آموزش زبان فارسی داریم و افراد این زبان را به دلیل علاقه شأن یاد میگیرند ولی سیستماتیک نیست. اما دولت ارمنستان از دو سال پیش اعلام کرده که مدارس باید زبان سوم را نیز به دانش آموزان تعلیم دهند که یکی از آنها باید زبان کشورهای همسایه باید باشد. این قانون و روابط خوب سیاسی و فرهنگی دو کشور باعث شده آموزش زبان فارسی در ارمنستان گسترش یابد.
وی افزود: ما باید نسخه جدایی در ارمنستان برای آموزش زبان فارسی بپیچیم. نمیتوان همان الگویی که در کشورهای دیگر برای ترویج زبان فارسی وجود دارد در این کشور هم پیاده کرد. باید این آموزشها با توجه به ذائقه دانش آموز ارمنی تدوین شود. بهتر است معلمان و مدیران مدرسههای ارمنی به ایران بیایند چون مدیر هست که تصمیم میگیرد چه زبانی در مدرسه تدریس شود. ایجاد انگیزه در افراد موجب میشود تا برای افزایش ساعت آموزش تلاش کنند.
کد خبر 6096705 فاطمه کریمی